[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Odpowiem: «Manebimus adhuc».LanckoroÅ„ski rzecze: «PojadÄ™ ja,mam 15.000 wybranych pieniÄ™dzy, by tam kto w tumulcie do nich siÄ™nie przypytaÅ‚».WsiadÅ‚szy w barkÄ™, odwieziono go do bulwarka; jamsiÄ™ zostaÅ‚.Kiedy przypadnÄ… na lewe skrzydÅ‚o, nasze też dwawysunęły siÄ™ ku nim; kiedy przypadnÄ… srogim impetem, dadzÄ… ogniado siebie z obuch stron tak, jako z rÄ™cznej strzelby gęściej ognia niemoże dać, odrzucÄ… siÄ™ zaraz od siebie najmniej na 10 stajaÅ„ i poczÄ™lilawirować3 et interim armatÄ™ nabijać; owe też dwa nasze cofnęły siÄ™nazad w port, a potem lawirujÄ… czekajÄ…c, że tamte nadejdÄ…;przychodzÄ… tedy drugie dwa, stanęły równo z tamtymi,wyrychtowawszy żaglów, a potem i trzecie dwa też to czyniÄ….Jakdrugie przyszÅ‚y, w mieÅ›cie na gwaÅ‚t bijÄ… w dzwony, w bÄ™bny; lud siÄ™sypie na bulwark; kto cokolwiek ma umiejÄ™tnoÅ›ci okrÄ™tnej, wsiadajÄ…w barki, zwożą siÄ™ do okrÄ™tów, a Szwedzi tymczasem armujÄ… siÄ™4.1Puszkarz - rzemieÅ›lnik wyrabiajÄ…cy broÅ„ palnÄ…; tu - artylerzysta.2Awizować - zawiadomić.3Lawirować - pÅ‚ynąć w tÄ™ i w tÄ™ stronÄ™.4Armować siÄ™ - zbroić siÄ™. Kiedy siÄ™ już wymoderowali1, idÄ… Å‚awÄ…, zewrÄ… siÄ™ bliżej niż na stajanie;kiedy pocznÄ… prażyć do siebie, aż siÄ™ zaćmiÅ‚o od dymów powietrze.Jeden szwedzki zniósÅ‚ siÄ™ byÅ‚, że wpadÅ‚ miÄ™dzy olÄ™derskie tak, jakomiÄ™dzy [gwiazdy] miesiÄ…c; kiedy dadzÄ… do niego ognia i z boków, i ztego okrÄ™tu, gdzie sam amiraÅ‚ siedziaÅ‚, to dosyć na tym, aż deski z niegoleciaÅ‚y; poszedÅ‚ zaraz na stronÄ™, wÅ‚aÅ›nie jak ów pies chromiÄ…c2, gdy munogÄ™ stÅ‚ukÄ….Znowu powtórnie zewrÄ… siÄ™, uderzÄ… z armat; co siÄ™ trochÄ™odsunÄ…, to znowu [nacierajÄ…].Chcieli Szwedzi koniecznie tyÅ‚ wziąć3OlÄ™drom, ale żadnym sposobem nie mogli, bo siÄ™ OlÄ™drowie przy porcietrzymali; tak tedy strzelali do siebie, aż byÅ‚ wieczór, potem siÄ™ rozeszliuciszywszy; ja też wsiadÅ‚em na barkÄ™ i wyjechaÅ‚em na bulwark.NocÄ…tedy wziÄ™li z bulwarku okrÄ™t kupiecki, a skoro Å›wit zaprowadzili go powiatru i, ustroiwszy go, jako należy do żeglugi, wyhysowaw-szy4 żagle,zapalili go, puÅ›cili miÄ™dzy okrÄ™ty olÄ™derskie; od którego zaraz jeden siÄ™okrÄ™t zapaliÅ‚, bo to jest rzecz tak chwytliwa, jako siarka; sami też zaraznacierajÄ… za ogniem; poczÄ™li okrutnie bić z armaty.Tam byÅ‚o wÅ‚aÅ›nietragiczne spectaculum, kiedy to [nie wiedzieć], czyby siÄ™ ogniowi, czynieprzyjacielowi bronić! Tu siÄ™ od owego zapalonego umykać trzeba, tusiÄ™ strzec, żeby ich nieprzyjaciel nie rozerwaÅ‚, a tu zaÅ› z owegozapalonego uciekajÄ…, kto co może porwać, lada deszczkÄ™, lada drewno,to siÄ™ z nim uderzy w morze; tu z miasta, kto przecie Å›miaÅ‚y, podjeżdżajÄ…z barkami, ratujÄ…, sznury toniÄ…cym rzucajÄ…, żeby siÄ™ ich chwytać.A tu zobu stron armata huczy; uważyć, że na jednym okrÄ™cie 80 bÄ™dzie i 100dziaÅ‚, jaki tam musi być ogieÅ„; zgoÅ‚a, straszna jest wojna na ziemi, aledaleko straszniejsza na morzu, kiedy to maszty lecÄ…, żagle na morzespadajÄ…, czÅ‚owiekowi zaÅ› i czÅ‚owiek nieprzyjaciel, i woda nieprzyjaciel.Owe kule, co okrÄ™tów chybiaÅ‚y,1Wymoderować siÄ™ - przygotować siÄ™.2Chromać - kuleć.3TyÅ‚ wziąć - zajść od tyÅ‚u.4Wyhysować - podnieść. to zaÅ› ludzi na lÄ…dzie raziÅ‚y tych, co z miasta wyszli.Bo gdyby byliOlÄ™drów zwyciężyli, pewnie by byli i miasto wyrabowali, a jeszczewtenczas wszystko mieli w domach, bo siÄ™ ubezpieczyli, że majÄ… wojskodo obrony i dopiero wtenczas, skoro obaczyli zapalajÄ…ce siÄ™ okrÄ™ty,dopieroż swoje pignora do wody kryć, bo to u nich wszystek depozytnajpoufalszy1 w morzu a nie tylko comestibilium, ale też ivestimentorum, i sreber, i pieniÄ™dzy; sufficit, że utopi, kiedy chce, idobÄ™dzie, kiedy chce, a majÄ… sposoby takie i naczynia takieadaptowane2, że siÄ™ w nich nic nie zepsuje i nie zamoknie, a w tych teżmiejscach topiÄ…, gdzie morze nie wyrzuca, jako to w tych hafach3,odnogach etc.ZapaliÅ‚y siÄ™ byÅ‚y żagle i na szwedzkim jednym okrÄ™cie,ale zaraz poÅ›cinali maszty i pozrzucali w morze.Drugi okrÄ™t szwedzkiprzebito z armaty tak, że zaraz poszedÅ‚ na dno ze wszystkim, coÅ›niewiele z niego ludzi zratowano; u trzeciego utrÄ…cono maszty dwa, uczwartego jeden najwiÄ™kszy, przez co musiaÅ‚y mieć mutilationem, ówteż z okazyej wczorajszej już nie pomógÅ‚ zepsuty, tylko z daleka staÅ‚.Sufficit, żeby ich byli zabrali OlÄ™drowie, gdyby byli w ludzi trochÄ™potężniejsi.Już tedy widzieli Szwedzi swoje okaleczenie i szkodÄ™wiÄ™kszÄ…, niżeli uczynili nieprzyjacielowi, zaraz poszli na garugÄ™4, bo imjuż wiatr nie sÅ‚użyÅ‚ i tak nie byÅ‚ spokojny nazad powracajÄ…cym.OlÄ™drowie też niebożęta dziury w okrÄ™tach Å‚atali, zabitych wywozili,chowali, a potem zaÅ› armaty i swojej, i szwedzkiej podobywali, jakosami powiedali, gdy do nas przyszli pod Frederichs-Odde: bo majÄ… takÄ…sdentiam i nurków takich, którzy siÄ™ w wodÄ™ wpuszczajÄ…, po samymdnie chodzÄ… i tam zakÅ‚adajÄ… instrumenta, że kożda rzecz wywindowaćmogÄ… ex profundo i ludzie ckretni umiejÄ… pÅ‚ywać bardzo, że mogÄ…daleko pÅ‚ynąć in necessitate.BiaÅ‚o-1Najpoufalszy depozyt - najlepsze schronienie.2Adaptowany - przystosowany.3Haf - zatoka.4Garuga - wiatr zmienny, krótkotrwaÅ‚a burza; iść na garugÄ™ - korzystać z bocznegowiatru. gÅ‚owa jedna z olÄ™derskiego okrÄ™tu tego, co zgorzaÅ‚, pÅ‚ynęła dalej, niżelitrzy ćwierci mile i dopÅ‚ynęła do samego bulwarku.Brandeburskiejpiechoty przyszÅ‚o 3.000 już po odstÄ…pieniu Szwedów; poosadzano oweżokrÄ™ty wedÅ‚ug potrzeby, ostatek siÄ™ ich wróciÅ‚o do wojska.CzÄ™sto Szwedzi tego fortelu zażywajÄ… in pugna, a zwÅ‚aszcza gdy wporcie zastanÄ… debiliores od siebie aemulos, i potem sÅ‚ychać byÅ‚o, żetegoż zażyli kunsztu na nich i drugi raz; dal byÅ‚ Szwedom wiadomość otym zdrajca jakiÅ› z wojska pruskiego; byÅ‚ natenczas komendantem nadtymi Szwedami Wrangiel.PojechaliÅ›my zaraz po odstÄ…pieniu Szwedów do amiraÅ‚a zkondolencyÄ…, ale zastaliÅ›my wesoÅ‚ego i nic nie żaÅ‚ujÄ…cego owej szkody;u nich to okrÄ™t stracić, jako Å‚adunek wystrzelić.MiaÅ‚ to sobie zawiktoryÄ…, że siÄ™ nie daÅ‚ i w nieprzyjacielu szkodÄ™ uczyniÅ‚; mniedziÄ™kowaÅ‚, żem go nie odstÄ…piÅ‚ pierwszego dnia, lubom mu tam nic niepomógÅ‚, i przed wojewodÄ… to o mnie powiedaÅ‚, że: choć polowyżoÅ‚nierz, nie wzdrygaÅ‚ siÄ™ wodnej bitwy [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • odbijak.htw.pl