[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Natarcie niemieckie zostałoodparte u samych wrót Moskwy w miejscu tym, przy alei prowadzącej na lotniskoSzeremietiewo, stoi dziś wielki krzyż żelazny.Bo to nie sowiecką stolicę ocalono, ale samąMatkę Rosję.Jak pisał Pasternak:Czar baśni będzie bił z wszystkiego,Jak z malowideł gdzieś na ścianach Wasyla BłogosławionegoCzy sal bojarskich pozłacanych.Dla marzyciela śródnocnegoJest Moskwa czymś najdroższym w świecie:On w domu zródło ma wszystkiego,Czym kwitnąć będzie to stulecie.132 IVCHAOPSKIE MAA%7łECSTWO 1Latem 1874 roku tysiące studentów opuściło sale wykładowe moskiewskichi petersburskich uczelni i pojechało na wieś, aby rozpocząć tam nowe życie wśród rosyjskichchłopów.Wyrzekając się domów i rodzin, szli w lud , aby zbratać się z nim i stworzyćprawdziwą wspólnotę narodową.Niewielu z tych młodych pionierów było wcześniej na wsi, alewszyscy wyobrażali sobie, że rosyjscy włościanie żyją w braterskiej zgodzie, że są z naturysocjalistami.Wierzyli więc, że znajdą w nich sprzymierzeńców w walce o demokrację.Studencizwali się narodnikami, przyjaciółmi ludu (naroda), i byli bez reszty oddani sprawie ludu .Niektórzy tak bardzo utożsamiali się z prostym stylem życia chłopów, że starali się ubieraći mówić jak oni.Jeden, %7łyd, nosił nawet krzyżyk w przekonaniu, że zbliży go to do chłopskiejduszy 1.Nauczyli się różnych fachów i rzemiosł, żeby chłopi mieli z nich większy pożytek;z przywiezionych broszurek i książek próbowali uczyć chłopów czytać.Wtapiając się w ludi dzieląc z nim trudy życia, młodzi rewolucjoniści mieli nadzieję zdobyć jego zaufaniei uświadomić mu całą nędzę jego społecznego położenia.Nie był to jednak zwykły ruch polityczny. Pójście w lud miało charakter pielgrzymki,a jej uczestnicy przypominali ludzi, którzy w poszukiwaniu prawdy idą do klasztoru.Zwiadomość, że są ludzmi społecznie uprzywilejowanymi, budziła u tych młodych misjonarzyprzemożne poczucie winy.Wielu z nich czuło się osobiście winnymi wobec swoich niań i sługdomowych chłopów pańszczyznianych, którzy pomagali w ich wychowywaniu.Chcieli zerwaćz grzesznym światem rodziców, których majątek powstał z potu i krwi ludu.Ruszyli więc nawieś w duchu pokuty, aby zbudować Nową Rosję , w której szlachcic i chłop będą braćmii równoprawnymi obywatelami duchowo odrodzonego narodu.Poświęcając się sprawie ludu wyzwolenia chłopstwa z biedy i ciemnoty oraz ucisku ziemian i państwa studenci mielinadzieję odkupić swój grzech, którym było pochodzenie ze sfer uprzywilejowanych. Zdaliśmysobie sprawę pisał wybitny teoretyk narodnicki Nikołaj Michajłowski że poznanie prawdyuniwersalnej zawdzięczamy tylko wielowiekowym cierpieniom ludu.Jesteśmy dłużnikami ludui dług ten obciąża nasze sumienie 2.Te idealistyczne nadzieje rozbudziło w młodzieży zniesienie poddaństwa chłopów.Niektórzy pisarze, na przykład Dostojewski, porównywali dekret z 1861 roku do przyjęcia przezRuś chrześcijaństwa w X wieku.Głosili, że właściciel ziemski i chłop muszą przezwyciężyć starepodziały i pojednać się, są wszak członkami jednego narodu.Albowiem, jak pisał Dostojewskiw 1861 roku, każdy Rosjanin jest przede wszystkim Rosjaninem, a dopiero potem należy dojakiejś klasy 3.Warstwy oświecone wzywano do uznania swojej rosyjskości i spełnieniaobowiązku kulturalnego wobec chłopów oświecenia ich jako obywateli i zjednoczenia Rosji nagruncie narodowej literatury i sztuki.Ta właśnie wizja natchnęła studentów do pójścia w lud.Wychowani w zeuropeizowanychdomach szlacheckich i na uniwersytetach, udawali się teraz na nieznany ląd, aby rozpocząć tamnowe moralne życie oparte na rosyjskich zasadach .Zniesienie poddaństwa uważali zaprzepędzenie złych duchów grzesznej przeszłości Rosji i początek narodowej odnowy.PisarzGleb Uspienski, który wziął udział w akcji narodników, poprzysiągł sobie, że w roku '61 zacznie nowe życie. Przeniesienie w przyszłość jakiejkolwiek cząstki mojej przeszłości niewchodziło w rachubę& Aby w ogóle żyć, musiałem całkowicie zapomnieć o przeszłościi wymazać wszystkie ślady, które zostawiła w mojej osobowości 4.Niektórzy narodnicy porzucili domy rodziców, aby żyć w komunach pracy , gdzie wszystko było wspólne (czasem nawet kochanki) zgodnie z zasadami wyłożonymi przezradykalnego krytyka Nikołaja Czernyszewskiego w jego przełomowej powieści Co robić (1863).Czernyszewski przedstawił czytelnikom plan budowy nowego społeczeństwa; jego książka stałasię biblią rewolucjonistów, nie wyłączając młodego Lenina, który twierdził, że zmieniła jegożycie.Większość komun pracy szybko się rozpadła.Studenci nie wytrzymali ciężkiej pracy naroli, nie mówiąc o smaku chłopskiej strawy; wybuchały ciągłe kłótnie o rzeczy i na tle miłosnym.Jednakże duch komuny, ascetyczny tryb życia i materialistyczne przekonania, które zaczerpnęliod Czernyszewskiego, nadal skłaniały studentów do odrzucenia starego społeczeństwa.O tejprzepaści pokoleniowej między rodzicami i ich synami pisał Turgieniew w powieści Ojcowiei dzieci (1862).Jej akcja dzieje się na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.Młodzieżstudencka wezwała wówczas do podjęcia działań bezpośrednich w imieniu ludu, cospowodowało konflikt z ludzmi lat czterdziestych , liberalnymi literatami jak Turgieniewi Hercen, którzy zadowalali się krytyką rzeczywistości, ale milczeli o przyszłości.Dziewiętnastowieczna Rosja też miała swój ruch lat sześćdziesiątych . Chłopi całkowicie zdominowali naszą literaturę pisał Turgieniew do PawłaAnnienkowa w 1858 roku. Zaczynam jednak podejrzewać, że nadal tak naprawdę nierozumiemy ani ich, ani niczego z ich życia 5.Z tych wątpliwości wyrosła Turgieniewowskakrytyka studenckich nihilistów (jak ich nazywano).Ale pisarzowi nie podobała się teżinteligencka obsesja na punkcie sprawy chłopskiej , która zawładnęła rosyjską kulturą po 1861roku.Po zniesieniu poddaństwa reszta społeczeństwa musiała uznać chłopów za pełnoprawnychobywateli.Nagle odpowiedz na stare, przeklęte pytania o przeznaczenie Rosji stała sięnierozdzielnie związana z kwestią natury chłopa.Czy jest dobry czy zły? Czy można goucywilizować? Co potrafi on uczynić dla Rosji? I skąd pochodzi? Nikt nie znał odpowiedzi.Albowiem, jak pisał Niekrasow w słynnych wersach:A w głębi Rosji tam inaczej,Tam wciąż odwieczna cisza trwa.6W celu zbadania tych głębin na wieś wyruszyła armia folklorystów. Badania nad ludemto nauka naszych czasów twierdził Fiodor Busłajew w 1868 roku7.W Moskwie i Petersburgupowstały muzea etnograficzne, aby, jak pisał jeden z ich założycieli, Iwan Bielajew, zapoznaćRosjan z własnym narodem 8.Zgromadzone tam eksponaty chłopskie stroje i przybory, zdjęciai makiety izb chłopskich z różnych regionów Rosji budziły szczere zdumienie oglądających.Mieli nieodparte wrażenie, że wszystko to pochodzi z jakiegoś dalekiego, egzotycznego kraju.Kwestia chłopska była na porządku dnia w każdej niemal dziedzinie nauki w geografii,filozofii, teologii, filologii, mitologii i archeologii.Również pisarze zanurzyli się w życie chłopskie.Według Sałtykowa-Szczedrina lud stałsię bohaterem naszych czasów 9 [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl odbijak.htw.pl
.Natarcie niemieckie zostałoodparte u samych wrót Moskwy w miejscu tym, przy alei prowadzącej na lotniskoSzeremietiewo, stoi dziś wielki krzyż żelazny.Bo to nie sowiecką stolicę ocalono, ale samąMatkę Rosję.Jak pisał Pasternak:Czar baśni będzie bił z wszystkiego,Jak z malowideł gdzieś na ścianach Wasyla BłogosławionegoCzy sal bojarskich pozłacanych.Dla marzyciela śródnocnegoJest Moskwa czymś najdroższym w świecie:On w domu zródło ma wszystkiego,Czym kwitnąć będzie to stulecie.132 IVCHAOPSKIE MAA%7łECSTWO 1Latem 1874 roku tysiące studentów opuściło sale wykładowe moskiewskichi petersburskich uczelni i pojechało na wieś, aby rozpocząć tam nowe życie wśród rosyjskichchłopów.Wyrzekając się domów i rodzin, szli w lud , aby zbratać się z nim i stworzyćprawdziwą wspólnotę narodową.Niewielu z tych młodych pionierów było wcześniej na wsi, alewszyscy wyobrażali sobie, że rosyjscy włościanie żyją w braterskiej zgodzie, że są z naturysocjalistami.Wierzyli więc, że znajdą w nich sprzymierzeńców w walce o demokrację.Studencizwali się narodnikami, przyjaciółmi ludu (naroda), i byli bez reszty oddani sprawie ludu .Niektórzy tak bardzo utożsamiali się z prostym stylem życia chłopów, że starali się ubieraći mówić jak oni.Jeden, %7łyd, nosił nawet krzyżyk w przekonaniu, że zbliży go to do chłopskiejduszy 1.Nauczyli się różnych fachów i rzemiosł, żeby chłopi mieli z nich większy pożytek;z przywiezionych broszurek i książek próbowali uczyć chłopów czytać.Wtapiając się w ludi dzieląc z nim trudy życia, młodzi rewolucjoniści mieli nadzieję zdobyć jego zaufaniei uświadomić mu całą nędzę jego społecznego położenia.Nie był to jednak zwykły ruch polityczny. Pójście w lud miało charakter pielgrzymki,a jej uczestnicy przypominali ludzi, którzy w poszukiwaniu prawdy idą do klasztoru.Zwiadomość, że są ludzmi społecznie uprzywilejowanymi, budziła u tych młodych misjonarzyprzemożne poczucie winy.Wielu z nich czuło się osobiście winnymi wobec swoich niań i sługdomowych chłopów pańszczyznianych, którzy pomagali w ich wychowywaniu.Chcieli zerwaćz grzesznym światem rodziców, których majątek powstał z potu i krwi ludu.Ruszyli więc nawieś w duchu pokuty, aby zbudować Nową Rosję , w której szlachcic i chłop będą braćmii równoprawnymi obywatelami duchowo odrodzonego narodu.Poświęcając się sprawie ludu wyzwolenia chłopstwa z biedy i ciemnoty oraz ucisku ziemian i państwa studenci mielinadzieję odkupić swój grzech, którym było pochodzenie ze sfer uprzywilejowanych. Zdaliśmysobie sprawę pisał wybitny teoretyk narodnicki Nikołaj Michajłowski że poznanie prawdyuniwersalnej zawdzięczamy tylko wielowiekowym cierpieniom ludu.Jesteśmy dłużnikami ludui dług ten obciąża nasze sumienie 2.Te idealistyczne nadzieje rozbudziło w młodzieży zniesienie poddaństwa chłopów.Niektórzy pisarze, na przykład Dostojewski, porównywali dekret z 1861 roku do przyjęcia przezRuś chrześcijaństwa w X wieku.Głosili, że właściciel ziemski i chłop muszą przezwyciężyć starepodziały i pojednać się, są wszak członkami jednego narodu.Albowiem, jak pisał Dostojewskiw 1861 roku, każdy Rosjanin jest przede wszystkim Rosjaninem, a dopiero potem należy dojakiejś klasy 3.Warstwy oświecone wzywano do uznania swojej rosyjskości i spełnieniaobowiązku kulturalnego wobec chłopów oświecenia ich jako obywateli i zjednoczenia Rosji nagruncie narodowej literatury i sztuki.Ta właśnie wizja natchnęła studentów do pójścia w lud.Wychowani w zeuropeizowanychdomach szlacheckich i na uniwersytetach, udawali się teraz na nieznany ląd, aby rozpocząć tamnowe moralne życie oparte na rosyjskich zasadach .Zniesienie poddaństwa uważali zaprzepędzenie złych duchów grzesznej przeszłości Rosji i początek narodowej odnowy.PisarzGleb Uspienski, który wziął udział w akcji narodników, poprzysiągł sobie, że w roku '61 zacznie nowe życie. Przeniesienie w przyszłość jakiejkolwiek cząstki mojej przeszłości niewchodziło w rachubę& Aby w ogóle żyć, musiałem całkowicie zapomnieć o przeszłościi wymazać wszystkie ślady, które zostawiła w mojej osobowości 4.Niektórzy narodnicy porzucili domy rodziców, aby żyć w komunach pracy , gdzie wszystko było wspólne (czasem nawet kochanki) zgodnie z zasadami wyłożonymi przezradykalnego krytyka Nikołaja Czernyszewskiego w jego przełomowej powieści Co robić (1863).Czernyszewski przedstawił czytelnikom plan budowy nowego społeczeństwa; jego książka stałasię biblią rewolucjonistów, nie wyłączając młodego Lenina, który twierdził, że zmieniła jegożycie.Większość komun pracy szybko się rozpadła.Studenci nie wytrzymali ciężkiej pracy naroli, nie mówiąc o smaku chłopskiej strawy; wybuchały ciągłe kłótnie o rzeczy i na tle miłosnym.Jednakże duch komuny, ascetyczny tryb życia i materialistyczne przekonania, które zaczerpnęliod Czernyszewskiego, nadal skłaniały studentów do odrzucenia starego społeczeństwa.O tejprzepaści pokoleniowej między rodzicami i ich synami pisał Turgieniew w powieści Ojcowiei dzieci (1862).Jej akcja dzieje się na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.Młodzieżstudencka wezwała wówczas do podjęcia działań bezpośrednich w imieniu ludu, cospowodowało konflikt z ludzmi lat czterdziestych , liberalnymi literatami jak Turgieniewi Hercen, którzy zadowalali się krytyką rzeczywistości, ale milczeli o przyszłości.Dziewiętnastowieczna Rosja też miała swój ruch lat sześćdziesiątych . Chłopi całkowicie zdominowali naszą literaturę pisał Turgieniew do PawłaAnnienkowa w 1858 roku. Zaczynam jednak podejrzewać, że nadal tak naprawdę nierozumiemy ani ich, ani niczego z ich życia 5.Z tych wątpliwości wyrosła Turgieniewowskakrytyka studenckich nihilistów (jak ich nazywano).Ale pisarzowi nie podobała się teżinteligencka obsesja na punkcie sprawy chłopskiej , która zawładnęła rosyjską kulturą po 1861roku.Po zniesieniu poddaństwa reszta społeczeństwa musiała uznać chłopów za pełnoprawnychobywateli.Nagle odpowiedz na stare, przeklęte pytania o przeznaczenie Rosji stała sięnierozdzielnie związana z kwestią natury chłopa.Czy jest dobry czy zły? Czy można goucywilizować? Co potrafi on uczynić dla Rosji? I skąd pochodzi? Nikt nie znał odpowiedzi.Albowiem, jak pisał Niekrasow w słynnych wersach:A w głębi Rosji tam inaczej,Tam wciąż odwieczna cisza trwa.6W celu zbadania tych głębin na wieś wyruszyła armia folklorystów. Badania nad ludemto nauka naszych czasów twierdził Fiodor Busłajew w 1868 roku7.W Moskwie i Petersburgupowstały muzea etnograficzne, aby, jak pisał jeden z ich założycieli, Iwan Bielajew, zapoznaćRosjan z własnym narodem 8.Zgromadzone tam eksponaty chłopskie stroje i przybory, zdjęciai makiety izb chłopskich z różnych regionów Rosji budziły szczere zdumienie oglądających.Mieli nieodparte wrażenie, że wszystko to pochodzi z jakiegoś dalekiego, egzotycznego kraju.Kwestia chłopska była na porządku dnia w każdej niemal dziedzinie nauki w geografii,filozofii, teologii, filologii, mitologii i archeologii.Również pisarze zanurzyli się w życie chłopskie.Według Sałtykowa-Szczedrina lud stałsię bohaterem naszych czasów 9 [ Pobierz całość w formacie PDF ]