Popioly Zeromski

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nikt tam nigdy nie bywa�.Ani cz�owiek, ani zwierz�.Nad g��-bi� fruwa�y tylko niebieskie ��tki.Kiedy niekiedy zab��ka� si� a� tam z odleg�ych regli pomara�czowy motyl.LeSny ptaszek, siwar-nik, ukryty w czarnej g��bi smereków, z cicha i rzewnie Swiergoli�.Zreszt� by�a cisza.Las obej-mowa� staw silnym ramieniem.Jak m�� Slepy, g�uchy i zdzicza�y w m�kach zazdroSci, os�ania�wiekuistym uSciskiem �ono tej cudnej, mieni�cej si� wody, która zamyka�a w sobie wszystkie cudaniebios, porann� i zachodni� zorz�, ró�nobarwne ob�oki, wiatr i z�ot� b�yskawic�, gwiazdy, ksi�-�yc i samo wieczne s�o�ce.Uwi�ziona woda czyni�a sobie igraszk� ze wszystkiego, co wolnoS�jej kr�powa�o: ze Swierków, kosówek, brzegów i z�otego szlaku wi�dn�cych szuwarów.Ci�gn�aw swoje odm�ty las, pozwala�a mu sk�ada� kosmate ga��zie na �onie swym spokrewnionymz zorz� porann�, na �onie swym niepochwytnej barwy jak kolor piór na szyi pawia, ale nim chwilamin�a, rozgarnia�a jego ga��zie, czyni�a z nich smugi d�ugie, jakoby w�osy zielone, prz�d�a jew sploty cudaczne, ci�gn�a w poprzek swej tafli i ko�ysa�a pow�óczyste zwoje na falach szkli-stych.Jak niespodziany uSmiech wznosi�y si� i cicho gas�y ruchome we�ny.I oto gin�� w nich kaprys.Wizerunki drzew odmienia�y si� w widma d�ugie, niepodobne do ni-czego na ziemi, niby to w kliny w�ochate, nastrz�pione, mokre, ostrzami zanurzone w g��binie209i dosi�gaj�ce tak niesko�czenie niskiej granicy, �e j� ludzkie oko ledwie mog�o pochwyci�.Widma drzew wraca�y stamt�d, umyka�y w gór�, strwo�one i chwiejne, wa��sa�y si� dr��c totu, to tam, jak muzyka z�owieszcza, szybka i okropna, piorunuj�cymi zmianami swymi wyra�a-j�ca dok�adniej ni� rachunek bojax� nocy bezsennej, bojax� rozwartej przepaSci bez dna.Helena, skoro tylko na brzeg jeziora przypad�a, siada�a w nieruchomoSci i mówi�a do wody:- Có� mu dziS zrobisz? Jak si� odmienisz? Siostrzyczko-niewolnico, jak�e si� b�dziesz dzi-siaj bawi�a? Ach, sama nie wiesz, sama jeszcze nie wiesz, co si� z tob� za chwil� stanie.I oto, jak gdyby w odpowiedzi, rozwiera�o si� lazurowe �ono jeziora i z nieopisanym przepy-chem p�yn�� w nim ob�ok oSlepiaj�co bia�y, namaszczony królewsk� moc� i pot�g� wszyst-kiego blasku s�o�ca.Kszta�t swój przemienia� z wolna: cudowna, z�oto-bia�a jego g�owa uk�a-da�a si� inaczej, coraz inaczej, by lepiej Sni� jej by�o, Sni�-mySle� o niebie bezmiernym, ojcuwiecznym, o ziemi, Slicznej matce.WskroS obszarów lazuru szed� rozwia� si� w posta� inn�,w coS innego si� zamieni�, przeistoczy� - i zgin��.210Okno skalneWysoko, wysoko ponad szerokim, rozleg�ym lasem le�eli tego dnia u wejScia do pieczary. Okno skalne wychodzi�o na przepaSciste zbocze grani.Stamt�d dopiero wida� by�o dolin�,jak d�uga i szeroka.Wewn�trzna Sciana wapiennej ska�y, wznosz�cej we mg�� swój po�upanyszczyt, otwiera�a si� w pewnym miejscu i ciasny otwór prowadzi� tamt�dy do skalistego asy-lum, jakby na straszny dziedziniec zburzonego zamczyska.W górze, na zr�bach podobnychdo piór skrzyd�a pancernego rycerza, chwia�y si� odwieczne k�py Swierków i zwisa� rudymech.Z owego kot�a skalnego schodzi�a dok�dS w dó� grota ci�gn�ca si� d�ugim a ostro skle-pionym korytarzem.W cieniach jego le�a� lód ziemi� okryty, a ze Scian s�czy�a si� wilgo�obmierz�a.Dzikie Sciany tej niedosi�g�ej fortecy i czarny las nad nimi sta�y nad rozkoszn�s�oneczn� dolin�, która le�a�a nisko, otulona w jasne hale, w nadrzeczne murawy, wzdycha-j�c ci�gle odmiennym szumem Dunajca, podobna do uSmiechu srogich i straszliwych gór.Strome turnie wychyla�y si� ponad urwisko, wychodz�c poza swoj� podstaw�, jakby mierzy-�y przepaS� u ich stóp.Dziwnie uroczy mech przykrywa� ich szczeliny.Wszczepia�y w nie�ar�oczne korzenie ma�e Swierczki i nik�e drzewka jarz�biny.Na bujnych trawach o szerokim liSciu, na k�pach zesch�ych borówek, co otula�y luzem le��-ce kamienie, wypoczywali jak na puchu.Wygrzewali si� w s�o�cu przy otworze pieczary i wszczelinach skalnych.A gdy s�o�ce zbyt doskwiera�o nag�oSci� p�omieni, z chichotem kryli si� przed nim do wn�-trza jaskini, zawieraj�cego w swej g��bi bry�� wiecznego lodu.Rmieli si� w g�os ze s�o�ca,wyczuwaj�c plecami jadowity ch�ód pieczary.Chwytali czerstwe zimno zdrowymi p�ucamii spalone twarze znowu obracali ku s�o�cu.Tak im d�ugie godziny sp�yn�y na wypatrywaniuziemi i nieba.Sennymi oczyma witali pracowników górskiego po�udnia, lekkie, wyd�u�onepom�ody, bia�e ob�oczki, jakoby tchnienia wiatru st�a�e i w kszta�t zakl�te, kiedy z gór w ci-choSci Swi�tej wychodz�c przep�ywaj� nad najpi�kniejsz� dolin� Swiata.Oci�a�ymi xrenica-mi wodzili po otch�aniach leSnych szarozielonych, sk�d pojedyncze ska�y wynurzaj� si� nie-spodzianie, sk�d wykwitaj� �yw� barw� kiScie buków.Od szczytów gór lecia�y ich oczy w dó�za cieniami, pe�nymi czarnego b��kitu.Setnym i tysi�cznym spojrzeniem pozdrawiali piono-we ska�y, obwieszone subtelnym z�otem z�ó�k�ej jarz�biny.Napotyka�y ich oczy miejsca takcudne, niewiarogodnie pi�kne, �e Helena za�amywa�a r�ce i p�aka�a z zachwytu.Kiedy nie-kiedy rzucali w ten wielki a bezludny przestwór, w ten olbrzymi kraj niczyj, krzyk zgodnyi Spiewny.Wywo�ywali swe imiona spieszczone, przemienione w poca�unek i, zachwyceni, z nabo�n�rozkosz� s�uchali, jak wysmuk�e, rzexbione szczyty wapniaków i niedost�pne zwa�y dalekie-go granitu, jak niezg��bione lochy i podziemia, lasy i potoki, hale i Scie�ki skaliste wo�aj� ichpo imieniu, wzywaj� ku nim zewsz�d.Rozkoszny dxwi�k imienia Heleny oblata� przestwór211daleki, a� jak melodia najcudniejsza tej ziemi wraca� do nich i owiewa� radoSci� niewypo-wiedzian�.Wydawa�o si� im wtedy, �e to góry wo�aj� same, �e si� góry i rzeki tak samaw nich kochaj� jak oni w sobie.Osi�gali chwile szcz�Scia najwi�kszego na ziemi.Ca�y Swiatzewn�trzny przemieni� sw� istot� na rozkosz, a rozkosz by�a na us�ugach mi�oSci.Wywo�uj�ctak po drugie i po trzecie echo swych imion, wyrzucali zarazem z piersi b�ogos�awie�stwonieba i ziemi, wychwalanie wszystkiego, co jest pod utwierdzeniem, hymn dusz wzruszonychdo samej g��bi, owo, jak mówi Pismo, b�ogos�awie�stwo niebieskie z wierzchu, b�ogos�a-wie�stwo przepaSci le��cej w dole, b�ogos�awie�stwo piersi i �ywota.Nie byli w stanie odejS�stamt�d.Nie mogli oderwa� si� od doliny, bali si� straci� z oczu najmilsze turnie, rozkosznyszum potoku i swoje echo kochane.Zostali tam na noc.U wejScia do pieczary roz�o�yli ognisko i zwyczajem swoim, p�aszczemwspólnym okryci, usn�li.Rwita�o, gdy Rafa� zbudzony zosta� z twardego snu przez straszneuczucie.Targn�� si� z ziemi.W mgnieniu oka poczu�, �e jest zwi�zany.Chcia� praw� r�k�dosi�gn�� sztyletu, który mia� w zanadrzu, ale r�ka nie ruszy�a si� z miejsca.Uczu�, �e szty-letu ju� nie ma.Le�a� twarz� ku ziemi, z r�koma w �okciach i d�oniach, z nogami w kolanachi stopach sp�tanymi powrozem, przywi�zany do Swierkowego pnia.Gdy to w pó�Snie uczu-wa� i zacz�� rozumie�, nagle us�ysza� rozpaczliwy j�k Heleny.Szarpn�� si� ze wszech si�,wygi�� jak �mija i zdo�a� odwróci� g�ow� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podobne