Znaszli ten kraj Zelenski Boy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. He, he , zarechotał na to Konrad i w tej samej chwili potrawka z rakowymsosem znalazła się na jego twarzy.Z Siennicką nie było żartów, trafił demon na demona, niczymGabryelski.A Stachowi oczy zachodziły ze śmiechu, gdy patrzył na te igraszki swoich dzieciszatana.Znamienna dla epoki jest historia małżeństwa tegoż Konrada.Starał się o pewną pannę zkresów, która była oporna jego zabiegom.Nie wiedząc już, co począć, kropnął do niej namiętnylist, przepisany dosłownie z którejś z powieści Przybyszewskiego.Skutek był piorunujący, pannanatychmiast padła mu w objęcia i pobrali się.Konrad zginął śmiercią walecznych, na paraliż postępowy.Nie on jeden, w owejprzedsalwarsanowej epoce.A Stach lubił wróżyć swoim wiernym taki koniec, lubił szeptaćtajemniczo, kiwając głową: Taka ci go żre przepotężna, prapolska franca. Bo tennajdobroduszniejszy z Szatanów kochał swoje szataniątka, swoje dzieci.55CHRZCINY IWIKiedy, kreśląc te karty, wpatrzyłem się w odległą przeszłość, odnalazłem jedno jeszczewspomnienie: chrzciny Iwi.Ach, te chrzciny Iwi, co to było koło nich śmiechu.KiedyPrzybyszewscy przybyli do Krakowa, przywiezli z sobą dwoje dzieci; Zenonek już trzyletnikawaler i kilkumiesięczna Iwi, która ten pierwszy okres swego życia spędziła na tułaczce poEuropie, tak że nawet nie było czasu jej ochrzcić.Stach, który poza kwestią religijną, był wielkimtradycjonalistą rzecz u cyganów częstsza, niżby się zdawało mówił o tych chrzcinach ciągle,zachwycony był, że ma dom, meble jakże na krótko! i że będzie mógł godnie dopełnić tegoobrządku, z kumami, z oblewaniem, po polsku, po kujawsku, po chłopsku.Nareszcie nadszedłten wielki dzień, a po nim wieczór, na który Stach zaprosił, kogo tylko mógł.Zaprosił.Z tymi zaproszeniami Stacha bywało, doprawdy rozmaicie.Tutaj, oczywiście, byłypoważne; ale zwykle nie brało się ich dosłownie.W chwilach rozlewności zapraszał, zapraszał,po czym na drugi dzień bardzo był zaskoczony, gdy ktoś w oznaczonej porze się zjawił.(Przezjakiś czas, w kołach bliskich Stacha, z pózniejszego, warszawskiego okresu, weszło w modęprzysłowie: Zajączka jakoś nie ma. Wzięło się stąd.W czasie jakiegoś przyjacielskiegowieczoru, wkrótce po przybyciu do Warszawy, Stach zaprosił świeżo poznanego literata na drugidzień do siebie na obiad na zajączka.�w, jeszcze nieobyty ze Stachem, znający formy podobno to był Lorentowicz ubrał się, jak przystoi, w żakiet i przybył punktualnie.Stachpowitał go z pewnym zakłopotaniem; coś mu widocznie świtało w głowie; przez dobrą godzinęzabawiał gościa jak gdyby oczekując cudu, aż w końcu z nagłą determinacją pochylił się do jegoucha i rzekł: Zajączka jakoś nie ma, ale pożycz pan rubla, to poślę po wódkę. )Otóż faktem jest, że na godzinę przed przybyciem chrzestnych gości w domu Stacha nie było zajączka ani śladu.I nie tylko zajączka.A zaproszonych było mnóstwo osób, i to nie tylkocodziennych cyganów, ale i dystyngowanej sosjety! Stach wyszedł na miasto w nadziei, że coś,gdzieś.Wierna jego gromadka była w owej porze już bardzo wypłukana.Na wódkę może bystarczyło, ale nie chrzci się przecież samą wódką.Nawet Stasinek, choć miał w głowie siłafortelów , stał bezradny! Naraz, przypadkowo, napatoczył się z wizytą Józefat Nowiński zWarszawy, który wziął świeżo nagrodę na konkursie dramatycznym za swoją Białą gołąbkę iktóry, upojony szczęściem, wybierał się przez Kraków do Wiednia, gdzie zamierzał kupićlornetkę i inne sprzęty nieodzowne dla początkującego światowca.Z tym wszystkim zwierzył sięniebacznie w kawiarni poprzedniego wieczora.Ujrzawszy Józefata, Stasinek otaksował gobystrym spojrzeniem i wyciągnął go do sąsiedniego pokoju na konferencję; gdy wyszli, Stasinekzakręcił się, znikł, i niebawem zaczęły się zjawiać kosze, paczki, butelki, mięsiwa.Kiedynadeszli goście, stół był już pięknie nakryty: takich chrzcin nie powstydzono by się nawet naKujawach.Na drugi dzień Józefat Nowiński był nieco zafrasowany; zapytywany o podróż do Wiednia,powiadał, że jeszcze nie wie, o kupnie lornetki już nie było mowy.Czekał przez kilka dni wKrakowie, nie wiadomo na co, wreszcie nie doczekał się i wyjechał.Co gorsza, Stach wyszydziłmu i sponiewierał jego Białą gołąbkę, która zresztą w teatrze krakowskim zrobiła sumienną56klapę.Nic dziwnego, że Nowiński w artykułach swoich nie potraktował Stacha zbyt czule.Aleczemu biedny Józefat niedługo potem sobie w łeb strzelił? Licho go wie.On też był z rzędu tych,którzy mogliby się skarżyć jak ów malarz że Bóg im dał talent, ale mały.Jak można zresztąnazywać się Józefat?Na razie Józefat, fundator mimo woli, żyje, siedzi w kącie i patrzy cokolwiek oszołomiony,jak w domu Stacha zabawa idzie szeroko.Apud Polonos nunquam sine clamore et strepitugaudia fiunt, objaśnia go po Sienkiewiczowsku któryś z bandy, lejąc mu zdradliwie szklankęczuby (tak nazywano ohydny węgierski koniak kupowany w szynczku na rogu, a szczycący sięegzotyczną firmą Czuba & Durozier).W istocie ryk był piekielny.Ale niebawem uciszyło się, boJózef Kotarbiński, przetańczywszy z panią domu na nutę Słońce i pogoda, przystanął koło grajkai zaśpiewał improwizowaną strofkę.Odśpiewał mu, przetańczywszy z kolei, natychmiast geologGrzybowski, i dosłownie parę godzin ciągnął się, ku niesłychanej radości Stacha, ten tanecznypojedynek na improwizowane krakowiaki.To się nazywa artystyczne poczucie stylu: chrzciny tochrzciny! Było już dobrze szaro, kiedy Kotarbiński usiadł w fotelu i wśród religijnej ciszy zaczął,jakby do siebie, mówić strofy Beniowskiego, te najpiękniejsze: Twój czar nade mną trwa.To wszystko brzmi jakby jakieś echo Murgerowskiej cyganerii.Boże drogi, co za niewinność!Bo jak rzekłem, w historii Przybyszewskiego ten pierwszy okres krakowski zajmuje dośćodrębne miejsce.To były w jego udręczonym życiu jedyne może chwile pogody bardzoniepewnej jedyne chwile jakże nietrwałego spokoju.W patetycznej sonacie tego życia to byłojakby scherzo.Wszystko, przy zachowaniu jego cech indywidualnych, barwi się tonemżartobliwym, jest mniej tragiczne, mniej ponure, niemal jowialne.Bo i dolę w tej krótkiej chwiliw istocie miał lżejszą.W Niemczech paliło mu się już pod nogami.Kiedy Wincenty Lutosławski,poczciwie, ale trochę po doktrynersku, ściągał go do siebie do Hiszpanii, aby mu uzdrowićduszę , stwierdza w swoim liście, że pisarz znajduje się na drodze do rozpaczy.Trudno siędziwić: młodzi pisarze niemieccy, już sławni, przymierali w owym twardym Berlinie głodem, jakmiał tam wyżyć poeta kapryśny, niepodległy, a raczej podległy wszystkim niebezpiecznymnałogom, który w dodatku obarczył się żoną i dwojgiem dzieci! Zarobić trudno, pożyczyć wśródobcych też nie łatwo.Przy tym tak obco, w Berlinie czy w Skandynawii, tak obco dla tegorozlewnego Kujawiaka!Naraz, kiedy dosłownie nie wie, co z sobą począć, dostaje listy namawiające go do Krakowa.Chwyta się tej myśli.Jedzie z Norwegii jak w upojeniu. Całe szczęście (pisze w swoichwspomnieniach), że na pieniądze, które wiozłem do Polski, miałem czek na Wiedeń, inaczej bymbez jednego centa przyjechał do Krakowa; ten czek mnie uratował [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podobne