[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.35Gdzie znajdowała się główna kwatera wojenna Scypiona.36Sardinia, górzysta i dzika wyspa śródziemnomorska, leżąca na zachód od Italii.Północna jej częśćbyła urodzajna i obfitowała w zboże, górzyste południe było bogate w złoża różnych rud metali.W237 r.p.n.e.Sardynia została zajęta przez Rzymian, a od 227 r.p.n.e.razem z Korsyką stała sięrzymską prowincją, dostarczającą głównie zboże dla Rzymu.37Rabirius Postumus, ekwita rzymski, bogaty bankier i doradca finansowy egipskiego króla PtolemeuszaXIII Auletesa, którego z pomocą prokonsula Gabiniusza w 55 r.Ponownie osadził na egipskim tronie.Z inspiracji Cezara Tytus Attiusz Labienus, jako ówczesny trybun ludowy, oskarżył Rabiriusza ozamordowanie w 100 r.p.n.e.trybuna ludowego Lucjusza Apulejusza Saturninusa, któremuugrupowanie senatorskie postawiło fałszywy zarzut zdrady stanu.Obrońcą w tym wybitniepolitycznym procesie był Cyceron, którego wygłoszona wtedy mowa obrończa (Pro Rabirio)zachowała się do dziś.Proces ten, toczący się w 63 r.nie został jednak doprowadzony do końca,ponieważ pretor Metellus Celer, z chwilą gdy ugrupowanie senatorskie zorientowało się, że wskutekwzburzenia ludu niewątpliwie dojdzie do wyroku skazującego Rabiriusza, uciekł się do podstępu.Na znak, że dokonane wróżby okazały się niepomyślne, kazał zdjąć wywieszoną na wzgórzuJanikulum chorągiew i w związku z tym proces przerwano, a następnie postarano się o to, by doniego już nigdy nie powrócić. 3238Chodzi przede wszystkim o pozostałe legiony weteranów, które nie zdążyły na czas do Lilibeum, byrazem z Cezarem odpłynąć do Afryki.39Publius Vatinius, zwolennik Cezara, którego brzydota fizyczna podobno konkurowała zujemnymi cechami charakteru (Vell.Pat.II 69), jeszcze w 59 r.przyczynił się, jako trybun ludowy, doprzyznania Cezarowi, na mocy lex Vatinia, na okres pięciu lat Galii Przedalpejskiej i Illirykum, doczego Senat dodał Galię Zaalpejską, tzw.Prowincję (provincia, dziś.Provence, Francja), którejnamiestnik właśnie zmarł.W 57 r.był pretorem.Z 56 r.zachowała się mowa Cycerona przeciwWatyniuszowi pełna rozmaitych zarzutów i użyte w niej takie pejoratywne określenia, jak odiumVatinianum (wstrętny charakter watyniański) czy crimina Vatiniana (zbrodnie watyniańskie) stały siępotocznymi powiedzeniami.Dopiero pod naciskiem Cezara Cyceron zmienił swoje postępowaniewobec Watyniusza.Był legatem Cezara w Galii (b.Gall.VIII 46, 4), potem uczestniczył w wojniedomowej, w której z powodzeniem bronił przed pompejańczykami Brundyzjum (b.civ.III 19; 90;100), a wysłany przez Cezara do Illirykum walczył zwycięsko przeciw Oktawiuszowi (b.Alex.43-47;b.Afr.10).40Calus Sallustius Crispus, przeciwnik Pompejusza i jego stronnictwa, w 52 r.trybun ludowy, w 50r.usunięty przez pompejańczyków z Senatu, do którego powrócił z początkiem wojny domowejdzięki wstawiennictwu Cezara.Podczas wojny domowej zajmował się jako propretor zaopatrzeniemarmii Cezara, a po jej zakończeniu Cezar wyznaczył go na namiestnika prowincji Africa nova,utworzonej przez Cezara ze zdobytego królestwa Juby.Znany jest także jako jeden ze znamienitszychhistoryków rzymskich (Bellum Jugurthinum, Coniuratio Catilinae, Historiae).41Cercina (dziś.Kerkina, Cherkara, Zerbi), jedna z większych wysp u wybrzeża afrykańskiego wwejściu do Małej Syrty, z miastem o tej samej nazwie i z dogodnym portem.Była połączonamostem z wysepką Cercinitis (Plin., n.h.V 41).42To jest Juby.432 stycznia 46 r.44Caius Hostilius Saserna, natomiast pełne imię jego brata brzmiało Publius Hostilius Saserna (patrz 10,1).45Publius Sulpicius Rufus, legat Cezara w Galii (b.Gall.IV 22; VII 90), uczestniczył u jego boku wwojnie domowej (b.civ.I 74, 6; III 101, 1.4 ), towarzyszył Watyniuszowi w jego wyprawie doIllirykum (przyp.39).46Z tego wynika, że obecnie Cezar dysponował sześcioma legionami i dwoma tysiącami jezdzców (rozdz.2, 1).47To jest z połową wojska,48W tym samym dniu, w którym statki przybiły do brzegu, ponieważ stale brakowało żywności tak dlaludzi, jak i dla zwierząt jucznych.49Titus Attius Labienus, legat Cezara w Galii, w 49 r.przeszedł niespodzianie do obozu Pompejusza.Pobitwie pod Farsalus (9 sierpnia 48 r,), w której Pompejusz został rozgromiony, razem z Afraniuszemzgromadził resztki pompejańczyków i kontynuował walkę przeciw Cezarowi, aż do swojej śmierci wbitwie pod Mundą (17 marca 45 r.).50Starszy z nich pózniej poległ (rozdz.78,10).51Było to zaskoczeniem dla żołnierzy Cezara, ponieważ sądzili, że środkowy szyk nieprzyjacielskitworzyła wyłącznie jazda.52Chodzi o Cezara, którego imienia Labienus nie chciał wymawiać.53X legion (rozdz.53-54) dopiero pózniej przybył, a weteran, o którym tu mowa, rzeczywiście służyłdawniej w X legionie, lecz jako evocatus (ponownie, dobrowolnie powołany do służby wojskowej) 33został wpisany do II legionu.54Została stoczona 4 stycznia 46 r.55Marcus Petreius, legat Pompejusza w Hiszpanii, gdzie został pobity przez Cezara (Caes., b.civ.I 38; 63), który następnie rozpuścił jego wojsko, a jemu samemu pozwolił cało odejść,zobowiązując jednakie do zaniechania dalszego udziału w wojnie.Petrejusz zobowiązania tego niezamierzał dotrzymać i natychmiast udał się do Pompejusza znajdującego się w Grecji.Po klęscePompejusza pod Farsalus zbiegł do Afryki pod rozkazy wrogiego Cezarowi Katona (przyp.69).56Patrz przyp.23.57Chodzi o klęskę Kuriona nad rzeką Bagradas (2 sierpnia 49 r.), w wyniku której jego wojskozostało prawie w pień wycięte, a on sam poległ (Caes., b.civ.II 41 n.).58Bliższe szczegóły o tym buncie podaje Appian (b.c.II 92, 386-388) następująco: Za przybyciemjego [tj.Cezara, z końcem września 47 r. przyp.E.K.] ucichły walki między obywatelami, powstałynatomiast inne rozruchy skierowane przeciw niemu, a to wśród żołnierzy, którzy się oburzali, że nieotrzymali nagród obiecanych im po bitwie pod Farsalus i wbrew prawu są jeszcze zatrzymywani wsłużbie; toteż wszyscy domagali się zwolnienia do domu [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl odbijak.htw.pl
.35Gdzie znajdowała się główna kwatera wojenna Scypiona.36Sardinia, górzysta i dzika wyspa śródziemnomorska, leżąca na zachód od Italii.Północna jej częśćbyła urodzajna i obfitowała w zboże, górzyste południe było bogate w złoża różnych rud metali.W237 r.p.n.e.Sardynia została zajęta przez Rzymian, a od 227 r.p.n.e.razem z Korsyką stała sięrzymską prowincją, dostarczającą głównie zboże dla Rzymu.37Rabirius Postumus, ekwita rzymski, bogaty bankier i doradca finansowy egipskiego króla PtolemeuszaXIII Auletesa, którego z pomocą prokonsula Gabiniusza w 55 r.Ponownie osadził na egipskim tronie.Z inspiracji Cezara Tytus Attiusz Labienus, jako ówczesny trybun ludowy, oskarżył Rabiriusza ozamordowanie w 100 r.p.n.e.trybuna ludowego Lucjusza Apulejusza Saturninusa, któremuugrupowanie senatorskie postawiło fałszywy zarzut zdrady stanu.Obrońcą w tym wybitniepolitycznym procesie był Cyceron, którego wygłoszona wtedy mowa obrończa (Pro Rabirio)zachowała się do dziś.Proces ten, toczący się w 63 r.nie został jednak doprowadzony do końca,ponieważ pretor Metellus Celer, z chwilą gdy ugrupowanie senatorskie zorientowało się, że wskutekwzburzenia ludu niewątpliwie dojdzie do wyroku skazującego Rabiriusza, uciekł się do podstępu.Na znak, że dokonane wróżby okazały się niepomyślne, kazał zdjąć wywieszoną na wzgórzuJanikulum chorągiew i w związku z tym proces przerwano, a następnie postarano się o to, by doniego już nigdy nie powrócić. 3238Chodzi przede wszystkim o pozostałe legiony weteranów, które nie zdążyły na czas do Lilibeum, byrazem z Cezarem odpłynąć do Afryki.39Publius Vatinius, zwolennik Cezara, którego brzydota fizyczna podobno konkurowała zujemnymi cechami charakteru (Vell.Pat.II 69), jeszcze w 59 r.przyczynił się, jako trybun ludowy, doprzyznania Cezarowi, na mocy lex Vatinia, na okres pięciu lat Galii Przedalpejskiej i Illirykum, doczego Senat dodał Galię Zaalpejską, tzw.Prowincję (provincia, dziś.Provence, Francja), którejnamiestnik właśnie zmarł.W 57 r.był pretorem.Z 56 r.zachowała się mowa Cycerona przeciwWatyniuszowi pełna rozmaitych zarzutów i użyte w niej takie pejoratywne określenia, jak odiumVatinianum (wstrętny charakter watyniański) czy crimina Vatiniana (zbrodnie watyniańskie) stały siępotocznymi powiedzeniami.Dopiero pod naciskiem Cezara Cyceron zmienił swoje postępowaniewobec Watyniusza.Był legatem Cezara w Galii (b.Gall.VIII 46, 4), potem uczestniczył w wojniedomowej, w której z powodzeniem bronił przed pompejańczykami Brundyzjum (b.civ.III 19; 90;100), a wysłany przez Cezara do Illirykum walczył zwycięsko przeciw Oktawiuszowi (b.Alex.43-47;b.Afr.10).40Calus Sallustius Crispus, przeciwnik Pompejusza i jego stronnictwa, w 52 r.trybun ludowy, w 50r.usunięty przez pompejańczyków z Senatu, do którego powrócił z początkiem wojny domowejdzięki wstawiennictwu Cezara.Podczas wojny domowej zajmował się jako propretor zaopatrzeniemarmii Cezara, a po jej zakończeniu Cezar wyznaczył go na namiestnika prowincji Africa nova,utworzonej przez Cezara ze zdobytego królestwa Juby.Znany jest także jako jeden ze znamienitszychhistoryków rzymskich (Bellum Jugurthinum, Coniuratio Catilinae, Historiae).41Cercina (dziś.Kerkina, Cherkara, Zerbi), jedna z większych wysp u wybrzeża afrykańskiego wwejściu do Małej Syrty, z miastem o tej samej nazwie i z dogodnym portem.Była połączonamostem z wysepką Cercinitis (Plin., n.h.V 41).42To jest Juby.432 stycznia 46 r.44Caius Hostilius Saserna, natomiast pełne imię jego brata brzmiało Publius Hostilius Saserna (patrz 10,1).45Publius Sulpicius Rufus, legat Cezara w Galii (b.Gall.IV 22; VII 90), uczestniczył u jego boku wwojnie domowej (b.civ.I 74, 6; III 101, 1.4 ), towarzyszył Watyniuszowi w jego wyprawie doIllirykum (przyp.39).46Z tego wynika, że obecnie Cezar dysponował sześcioma legionami i dwoma tysiącami jezdzców (rozdz.2, 1).47To jest z połową wojska,48W tym samym dniu, w którym statki przybiły do brzegu, ponieważ stale brakowało żywności tak dlaludzi, jak i dla zwierząt jucznych.49Titus Attius Labienus, legat Cezara w Galii, w 49 r.przeszedł niespodzianie do obozu Pompejusza.Pobitwie pod Farsalus (9 sierpnia 48 r,), w której Pompejusz został rozgromiony, razem z Afraniuszemzgromadził resztki pompejańczyków i kontynuował walkę przeciw Cezarowi, aż do swojej śmierci wbitwie pod Mundą (17 marca 45 r.).50Starszy z nich pózniej poległ (rozdz.78,10).51Było to zaskoczeniem dla żołnierzy Cezara, ponieważ sądzili, że środkowy szyk nieprzyjacielskitworzyła wyłącznie jazda.52Chodzi o Cezara, którego imienia Labienus nie chciał wymawiać.53X legion (rozdz.53-54) dopiero pózniej przybył, a weteran, o którym tu mowa, rzeczywiście służyłdawniej w X legionie, lecz jako evocatus (ponownie, dobrowolnie powołany do służby wojskowej) 33został wpisany do II legionu.54Została stoczona 4 stycznia 46 r.55Marcus Petreius, legat Pompejusza w Hiszpanii, gdzie został pobity przez Cezara (Caes., b.civ.I 38; 63), który następnie rozpuścił jego wojsko, a jemu samemu pozwolił cało odejść,zobowiązując jednakie do zaniechania dalszego udziału w wojnie.Petrejusz zobowiązania tego niezamierzał dotrzymać i natychmiast udał się do Pompejusza znajdującego się w Grecji.Po klęscePompejusza pod Farsalus zbiegł do Afryki pod rozkazy wrogiego Cezarowi Katona (przyp.69).56Patrz przyp.23.57Chodzi o klęskę Kuriona nad rzeką Bagradas (2 sierpnia 49 r.), w wyniku której jego wojskozostało prawie w pień wycięte, a on sam poległ (Caes., b.civ.II 41 n.).58Bliższe szczegóły o tym buncie podaje Appian (b.c.II 92, 386-388) następująco: Za przybyciemjego [tj.Cezara, z końcem września 47 r. przyp.E.K.] ucichły walki między obywatelami, powstałynatomiast inne rozruchy skierowane przeciw niemu, a to wśród żołnierzy, którzy się oburzali, że nieotrzymali nagród obiecanych im po bitwie pod Farsalus i wbrew prawu są jeszcze zatrzymywani wsłużbie; toteż wszyscy domagali się zwolnienia do domu [ Pobierz całość w formacie PDF ]