Pan komisarz wojenny Lam

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.skimi,.ckimi i.ami a każdym prawdziwym księciem mianowicie w kwestiach takwspólnych całej arystokracji jak obecna. Podzielam wesołość księcia rzekła bo rzecz oczywista, że w takich razach pomyłkajest niepodobną.Może ktoś udawać niezle uczonego, wojskowego.enfin, tout ce qui est ducommun des martyrs226 ale nieomylnych cech lepszego towarzystwa naśladować nikt niepotrafi, z tym trzeba się urodzić. N est-ce pas, madame?227 zapytał książę Artur zamiast odpowiedzi.Rozmowę prze-rwało wejście lokaja, który przyszedł prosić do stołu.Książę Artur mógł dostrzec, że paniPodborska zmierzyła badawczym wzrokiem toaletę tego ostatniego, by się przekonać, czyskład tejże jest taki, jak przystało na lokaja de bonne maison228.Lustracja wypadła nieko-rzystnie, to kamasze migdałowego koloru, włożone po cholewach do butów, nie dały się za-piąć i kamerdyner zabużański wyglądał z dołu tak, jak szeregowi wojownicy rzymscy w te-atrze polskim we Lwowie, gdy braknie dla nich trykotów naśladujących strój z czasów Juliu-sza Cezara. Jak ty wyglądasz? zapytała jaśnie pani wskazując tę niedokładność kostiumu.222Ces gens-l� ont des mani�res (fr.) Ci ludzie tak się zachowują.223Quelle mystification! (fr.) Co za mistyfikacja!224c est tr�s naturel (fr.) to bardzo naturalne.225Que voulez-vous, madame (fr.) No cóż, proszę pani!226enfin, tout ce qui est du commun des martyrs (fr.) w końcu, kogokolwiek z ludzi zwykłych, pospolitych.227N est-ce pas, madame? (fr.) Nieprawdaż, pani?228de bonne maison (fr.) z dobrego domu.69 A b o co odezwał się zagapiony famulus, który nie mógł pojąć, dlaczego od dwóchdni każą mu ciągle występować w pełnej formie.I z wyrazem zupełnego zadowolenia spoj-rzał na swoje migdałowe nogi. Zdzisiu! Zdzisiu! Pan Podborski zjawił się w jednej chwili. Co każesz, moja rybko? Daj mu w twarz! rzekła kuzynka hrabiów.skich,.ckich i.ów wychodząc z księ-ciem Arturem do jadalnego pokoju.Zdzisio wyciągnął rękę, jak żołnierz, na którego by zakomenderowano: pal!, i po pewnymcharakterystycznym łoskocie można było poznać z drugiego pokoju, że polecenie pani Pod-borskiej zostało ściśle wypełnione.Nim państwo Podborscy z nowo odkrytym, prawdziwym księciem Arturem zasiedli dostołu, eksksiążę Artur, vulgo p.Mościszewski, opuścił Zabuże na prostej dworskiej fornalce,albowiem zwyczaj brania włościańskich podwód do transportu cucyglerów zaprowadzony byłtylko w niektórych wyjątkowych okolicach Galicji, i to, o ile mi wiadomo, w okolicach za-mieszkałych przez lud czysto ruski.Wiem ja, że ta wzmianka rozgniewa trochę pp.świętojur-ców, którzy w imieniu tego ludu jezdzili przed dwoma laty na etnograficzną wystawę do Mo-skwy229, ale niemniej przeto jest faktem, iż włościanie Rusini obrządku gr.katolickiego chęt-niej dawali podwody i przechowywali u siebie powstańców, a rzadziej dopuszczali się denun-cjacyj niż Mazury230 w niektórych zachodnich obwodach.Bądz co bądz, eks-książę wyjechałz Zabuża i nie zobaczymy się z nim więcej.Wiadomo mi o nim tylko, że p.Nieruszyński,obywatel podolski, przejęty na wskroś zasadami demokratycznymi z powodu, iż go pominiętoprzy nominacji naczelników powiatowych i komisarzy wojennych, pokazywał go pózniejprzez jakiś czas w swoim domu, szeptając sąsiadom na ucho, iż to jest jakiś książę z Litwy, zKurlandii czy z Inflant, jeden z najczynniejszych byłych członków Rządu Narodowego, oso-biście zaprzyjazniony z jenerałem Mierosławskim231 i pozbawiony przez Moskwę ogromnegoswego majątku.Nieruszyński nigdy nie omieszkał dodać do tego uwagę: Patrzcie oto t a kza kordonem arystokracja pojmuje swoje posłannictwo, a nie tak jak u nas, gdzie każą sobiepłacić po 5 złr.diet dziennie za sprawowanie ważniejszych urzędów narodowych.Nie byłemnigdy przy wypłacie tej jak na kasę narodową nader hojnej remuneracji232 nie wiem tedy,czy p.Nieruszyński mówii prawdę, czyli też, jako pierwowzór dzisiejszych narodowych de-mokratów lwowskich, ćwiczył się tylko w koncepcie?Nim rozdano zupę, p.Podborski wyszedł na chwilę ze swojej niemej, ale, jak widzieli-śmy, niezupełnie biernej roli, by zwrócić uwagę swojej małżonki, że należałoby zaczekać nasąsiadów, których zaprosił był w celu naradzenia się nad ważną nader kwestią dotyczącą or-ganizacji narodowej.Ze względu, że byli to sami wysocy dygnitarze, naczelnicy powiatowilub ich zastępcy, pani Podborska uznała, iż wypada zaczekać.Niebawem zaturkotały dwawózki, każdy zaprzęgnięty czterma końmi, i wysiedli z nich czterej panowie, wówczas na-czelnicy organizacji pomocniczej w czterech powiatach okolicznych, pózniej prezesowieczterech komisyj głodowych233, a obecnie członkowie wydziałów powiatowych, zostającychwilowo tylko w szeregach opozycji, a mianowicie odkąd książę marszałek złożył laskę, a znią razem dowód, iż rozum stanu nie nakazuje bezwarunkowej pokory i uległości wobec mi-229Zwiętojurcami zwano, od katedry Zwiętego Jura we Lwowie, zachowawcze stronnictwo ukraińskie, wktórym wybitną rolę odgrywał wyższy kler greckokatolicki.Zjazd i wystawa etnograficzna w Moskwie w r.1867 były przejawami akcji panslawistycznej inspirowanej przez carat.230Mazurami nazywano w Galicji Wschodniej napływową ludność polską na wsi.231Lam, satyrycznie ukazując galicyjskiego pseudodemokratę, każe mu z jednej strony podziwiać arystokra-tyczne pochodzenie oraz olbrzymi majątek rzekomego księcia, z drugiej zaś mienić go przyjacielem generałaLudwika Mierosławskiego, który w oczach współczesnej szlachty uchodził za krwawego rewolucjonistę.232remuneracja (z łac.) jednorazowe wynagrodzenie.233komisje głodowe powoływane były w związku z nawiedzającymi wieś galicyjską plagami nieurodzajów igłodu.70nisterstwa w takim stopniu, w jakim te cnoty właściwe są hr.Golejewskiemu, p.Bocheńskie-mu i wielu innym234.Ze stanowiska gazeciarskiego sądząc, jest to może trochę niewłaściwym, iż tak znakomicimężowie, którzy jak owe rewerbery235 na placu Mariackim i Bernardyńskim rozlewają jedynea należy wyznać nieco skąpe światło na całą długą i szeroką okolicę, muszą dopiero cze-kać na inicjatywę z góry, by wiedzieli, w którą stronę mają się obrócić i jakie mają żywićuczucia ku c.k.ministerstwu przedlitawskiemu236.Ale ponieważ, Bogu dzięki, nie jestemdziennikarzem, ale historykiem, więc oceniając rzecz z wyższego stanowiska, oświadczam, iżtaka karność obywatelska jest czasem nader pożyteczną rzeczą, uwalnia bowiem wielką częśćnarodu od żmudnej pracy myślenia i pozwala jej zajmować się innymi, mniej kunsztownymipracami.Nie ma przy tym nic naturalniejszego jak to, by hrabia słuchał księcia, baron hrabie-go, karmazyn barona, a prosty szlachcic karmazyna.Jeżeli jest przy tym jaka niedogodność,to chyba wtedy, gdy naraz pocznie rozkazywać dwóch książąt.I tak np [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podobne