[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W tym rozdziale omówimy sformułowane przez Selyego pojęcie ogólnego zespołu przystosowania(GAS), które jest słusznie uważane za fundament medycyny psychosomatycznej.Skorzystamy zkoncepcji uczenia się i zapamiętywania zależnych od stanu oraz wiążących się z nimi pojęć:informacji i zachowań związanych ze stanem, dzięki czemu uaktualnimy to, co Selye powiedział natemat GAS.Następnie odwołamy się do najnowszych badań, których wyniki pogłębiły naszą wiedzę ofunkcjach pod-wzgórza, po to, by zintegrować teorię ogólnego zespołu przystosowania z poglądamiEricksona dotyczącymi psychoneurofizjologicznych podstaw hipnozy i jej związku z doświadczeniamiczłowieka.Pojęcie ogólnego zespołu przystosowania (GAS)W ewolucji pojęcia ogólnego zespołu przystosowania znaczącą rolę odegrały co przyznawał samSelye poglądy wielkiego francuskiego fizjologa Claude Bernarda (1974).Bernard uważał, żenajbardziej charakterystyczną cechą wszelkich form życia jest ich zdolność do utrzymywania stałościśrodowiska wewnętrznego.Właściwość ta została pózniej przez Waltera Cannona (1932, 1953)nazwana homeostazą, czyli zdolnością utrzymywania równowagi fizjologicznej pomimo zmianzachodzących w środo-wsku zewnętrznym.Na każde uszkodzenie czy chorobę istoty żywe reagująwysiłkiem, który ma na celu obronę przed zmianą czy interwencją ze strony świata zewnętrznego wcelu zachowania równowagi homeostatycznej.Hans Selye jako pierwszy pokazał, że niezależnie odzródła stresu biologicznego, pod którego wpływem znajduje się dany organizm, rezultatem tegoż stanubędzie ten sam wzorzec reakcji, mających na celu odzyskanie homeostazy wewnętrznej.Oto jak Selyeopisuje swoje odkrycie (Selye, 1974, s.24-27):W 1926 roku, będąc studentem drugiego roku medycyny, po raz pierwszy zetknąłem się zzagadnieniem stereotypowej reakcji na każdy wzrost wymagań stawianych organizmowi.Zacząłemsię zastanawiać, dlaczego pacjenci cierpiący na wiele różnych chorób zagrażających homeostazie majątak dużo wspólnych oznak i objawów? Obojętne, czy dany człowiek był chory na chorobę zakazną,zaawansowaną postać raka, czy też utracił dużą ilość krwi, zawsze tracił apetyt, słabła siła jego mięśnii motywacja do czynienia czegokolwiek; dochodziło też do utraty wagi.Nawet wyraz twarzy pacjentazdradzał, że jest on chory.Jaka jest naukowa podstawa tego, co wówczas nazywałem syndromembycia chorym"?[.] W jaki sposób różne bodzce mogą wywoływać te same skutki? W 1936 roku problem tenpojawił się znowu tym razem w warunkach bardziej nadających się do laboratoryjnej analizyeksperymentalnej.Przeprowadziłem doświadczenia ze szczurami, którym wstrzykiwano różnezanieczyszczone i toksyczne preparaty gruczołowe.Okazało się, że niezależnie od tego, z jakiej tkankipochodziły te preparaty, wywoływały one stereotypowy syndrom (układ równocześnie pojawiającychsię zmian cielesnych), który charakteryzował się powiększeniem i wzmożoną aktywnością korynadnerczy, skurczeniem (lub atrofią) grasicy i węzłów chłonnych oraz pojawieniem się wrzodówżołądka i jelit.Doświadczenia ze zwierzętami szybko dowiodły, że taki sam układ zmian cielesnych, jakiwywołują ekstrakty gruczołowe, mogą spowodować inne czynniki: niskie i wysokie temperatury,zakażenie, uraz, krwotok, podrażnienie nerwowe itp.[.] Reakcję tę po raz pierwszy opisałem w 1936 roku jako syndrom wywoływany przez rozmaite szkodliwe czynniki".Potem stała się ona znana jakoogólny zespół przystosowania (GAS) czy też syndrom stresu biologicznego, przebiegający w trzechfazach: (1) alarmowej, (2) odporności, (3) wyczerpania.Uczenie się zależne od stanu a ogólny zespół przystosowania.Dwie pierwsze fazy GAS reakcja alarmowa i stan odporności nabierają zupełnie nowego znaczenia w świetle współczesnychbadań nad zapamiętywaniem i uczeniem się zależnym od stanu.Reakcję alarmową charakteryzujeaktywizacja układu sympatycznego, w wyniku czego z rdzenia nadnerczy uwalniana jest adrenalina inoradrenalina.Jak już wspomnieliśmy, badania McGaugha (1983) dowiodły, że są to między innymite same hormony, które modulują zdolność do zapamiętywania.Zatem uczenie się i treści zapamiętanepodczas reakcji alarmowej miałyby charakter zależny od stanu! U osoby, która jest uczestnikiempoważnego wypadku samochodowego, występuje silny przypływ hormonów reakcji alarmowej.Jejszczegółowe wspomnienia na temat wypadku są splecione ze złożonym stanem psychofizjologicznym,wiążącym się z tymi hormonami.Gdy po kilku godzinach czy dniach nastąpi powrót do zwykłego,normalnego stanu świadomości, wspomnienia będą zamazane lub też w najbardziej skrajnychprzypadkach (amnezja pourazowa przedstawiona w poprzednim rozdziale) dojdzie do całkowitejniepamięci.Wspomnienia te zaczynają być związane ze stanem to znaczy są powiązane z tymwłaśnie stanem, na który składają się reakcja alarmowa oraz sensoryczno-percepcyjne wrażenia zwypadku.Tezę tę niedawno zweryfikował eksperymentalnie Gold (1984).Odkrył on, że efektem jednegozastrzyku z adrenaliny jest długotrwała zmiana funkcjonowania mózgu [.] Wynik ten sugeruje, żeniektóre reakcje hormonalne mogą nie tylko regulować te zmiany neuronowe, które odpowiadają zamagazynowanie pamięciowe, lecz również same mogą inicjować długotrwałe zmiany funkcjonowanianeuronów" (s.379) [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl odbijak.htw.pl
.W tym rozdziale omówimy sformułowane przez Selyego pojęcie ogólnego zespołu przystosowania(GAS), które jest słusznie uważane za fundament medycyny psychosomatycznej.Skorzystamy zkoncepcji uczenia się i zapamiętywania zależnych od stanu oraz wiążących się z nimi pojęć:informacji i zachowań związanych ze stanem, dzięki czemu uaktualnimy to, co Selye powiedział natemat GAS.Następnie odwołamy się do najnowszych badań, których wyniki pogłębiły naszą wiedzę ofunkcjach pod-wzgórza, po to, by zintegrować teorię ogólnego zespołu przystosowania z poglądamiEricksona dotyczącymi psychoneurofizjologicznych podstaw hipnozy i jej związku z doświadczeniamiczłowieka.Pojęcie ogólnego zespołu przystosowania (GAS)W ewolucji pojęcia ogólnego zespołu przystosowania znaczącą rolę odegrały co przyznawał samSelye poglądy wielkiego francuskiego fizjologa Claude Bernarda (1974).Bernard uważał, żenajbardziej charakterystyczną cechą wszelkich form życia jest ich zdolność do utrzymywania stałościśrodowiska wewnętrznego.Właściwość ta została pózniej przez Waltera Cannona (1932, 1953)nazwana homeostazą, czyli zdolnością utrzymywania równowagi fizjologicznej pomimo zmianzachodzących w środo-wsku zewnętrznym.Na każde uszkodzenie czy chorobę istoty żywe reagująwysiłkiem, który ma na celu obronę przed zmianą czy interwencją ze strony świata zewnętrznego wcelu zachowania równowagi homeostatycznej.Hans Selye jako pierwszy pokazał, że niezależnie odzródła stresu biologicznego, pod którego wpływem znajduje się dany organizm, rezultatem tegoż stanubędzie ten sam wzorzec reakcji, mających na celu odzyskanie homeostazy wewnętrznej.Oto jak Selyeopisuje swoje odkrycie (Selye, 1974, s.24-27):W 1926 roku, będąc studentem drugiego roku medycyny, po raz pierwszy zetknąłem się zzagadnieniem stereotypowej reakcji na każdy wzrost wymagań stawianych organizmowi.Zacząłemsię zastanawiać, dlaczego pacjenci cierpiący na wiele różnych chorób zagrażających homeostazie majątak dużo wspólnych oznak i objawów? Obojętne, czy dany człowiek był chory na chorobę zakazną,zaawansowaną postać raka, czy też utracił dużą ilość krwi, zawsze tracił apetyt, słabła siła jego mięśnii motywacja do czynienia czegokolwiek; dochodziło też do utraty wagi.Nawet wyraz twarzy pacjentazdradzał, że jest on chory.Jaka jest naukowa podstawa tego, co wówczas nazywałem syndromembycia chorym"?[.] W jaki sposób różne bodzce mogą wywoływać te same skutki? W 1936 roku problem tenpojawił się znowu tym razem w warunkach bardziej nadających się do laboratoryjnej analizyeksperymentalnej.Przeprowadziłem doświadczenia ze szczurami, którym wstrzykiwano różnezanieczyszczone i toksyczne preparaty gruczołowe.Okazało się, że niezależnie od tego, z jakiej tkankipochodziły te preparaty, wywoływały one stereotypowy syndrom (układ równocześnie pojawiającychsię zmian cielesnych), który charakteryzował się powiększeniem i wzmożoną aktywnością korynadnerczy, skurczeniem (lub atrofią) grasicy i węzłów chłonnych oraz pojawieniem się wrzodówżołądka i jelit.Doświadczenia ze zwierzętami szybko dowiodły, że taki sam układ zmian cielesnych, jakiwywołują ekstrakty gruczołowe, mogą spowodować inne czynniki: niskie i wysokie temperatury,zakażenie, uraz, krwotok, podrażnienie nerwowe itp.[.] Reakcję tę po raz pierwszy opisałem w 1936 roku jako syndrom wywoływany przez rozmaite szkodliwe czynniki".Potem stała się ona znana jakoogólny zespół przystosowania (GAS) czy też syndrom stresu biologicznego, przebiegający w trzechfazach: (1) alarmowej, (2) odporności, (3) wyczerpania.Uczenie się zależne od stanu a ogólny zespół przystosowania.Dwie pierwsze fazy GAS reakcja alarmowa i stan odporności nabierają zupełnie nowego znaczenia w świetle współczesnychbadań nad zapamiętywaniem i uczeniem się zależnym od stanu.Reakcję alarmową charakteryzujeaktywizacja układu sympatycznego, w wyniku czego z rdzenia nadnerczy uwalniana jest adrenalina inoradrenalina.Jak już wspomnieliśmy, badania McGaugha (1983) dowiodły, że są to między innymite same hormony, które modulują zdolność do zapamiętywania.Zatem uczenie się i treści zapamiętanepodczas reakcji alarmowej miałyby charakter zależny od stanu! U osoby, która jest uczestnikiempoważnego wypadku samochodowego, występuje silny przypływ hormonów reakcji alarmowej.Jejszczegółowe wspomnienia na temat wypadku są splecione ze złożonym stanem psychofizjologicznym,wiążącym się z tymi hormonami.Gdy po kilku godzinach czy dniach nastąpi powrót do zwykłego,normalnego stanu świadomości, wspomnienia będą zamazane lub też w najbardziej skrajnychprzypadkach (amnezja pourazowa przedstawiona w poprzednim rozdziale) dojdzie do całkowitejniepamięci.Wspomnienia te zaczynają być związane ze stanem to znaczy są powiązane z tymwłaśnie stanem, na który składają się reakcja alarmowa oraz sensoryczno-percepcyjne wrażenia zwypadku.Tezę tę niedawno zweryfikował eksperymentalnie Gold (1984).Odkrył on, że efektem jednegozastrzyku z adrenaliny jest długotrwała zmiana funkcjonowania mózgu [.] Wynik ten sugeruje, żeniektóre reakcje hormonalne mogą nie tylko regulować te zmiany neuronowe, które odpowiadają zamagazynowanie pamięciowe, lecz również same mogą inicjować długotrwałe zmiany funkcjonowanianeuronów" (s.379) [ Pobierz całość w formacie PDF ]